Dossier: Te voet naar school

Te voet naar school gaan is een belangrijke stap voor de zelfstandigheid van leerlingen. Maar het is ook een moment dat pedagogisch aangepakt moet worden want jonge weggebruikers zijn het meest kwetsbaar. In Brussel zijn acht van de tien kinderen die het slachtoffer worden van een zwaar ongeval voetgangers. Waarom? Ze zijn vaak minder goed zichtbaar en de allerkleinsten hebben het nog moeilijk om afstanden en de snelheid van voertuigen in te schatten.

In dit dossier zorgen wij voor een aantal pedagogische hulpmiddelen om jonge voetgangers het juiste gedrag in het verkeer aan te leren.

Wie oversteekt moet dubbel voorzichtig zijn!

In de meeste ongevallen waarbij jonge voetgangers betrokken zijn, gaat het om kinderen die oversteken op een zebrapad waar de zichtbaarheid gehinderd wordt. Daarom is het essentieel dat kinderen leren dat ze uiterst goed moeten opletten zodra ze oversteken. Wat is een goede plaats om over te steken? Waarnaar moet ik kijken vóór ik een voet op straat zet? Waarom kan ik beter niet oversteken tussen twee voertuigen door? Alle antwoorden zitten in dit dossier.

Pedagogische bronnen

1. De tips van Roxy en Roxanne (6-12 jaar)

In deze aflevering (48 sec.) leggen Roxy en Roxanne aan wie te voet de straat op gaat de regels uit om  voorzichtig te zijn en geven ze tips om veilig over te steken.

2. Het voetgangersbrevet (eerste leerjaar)
In deze reeks korte filmpjes (+/- 1min) toont GoodPlanet hoe kinderen best kunnen reageren in 5 verschillende situaties:


Stappen op de stoep


Een kruispunt oversteken


Het openbaar vervoer


Oversteken op de veiligste plaats


Oversteken op het zebrapad

Wist u dat ook uw school kan helpen om kinderen op straat de juiste reflexen aan te leren. Hoe? Door deel te nemen aan het voetgangersbrevet, opgemaakt door GoodPlanet en gefinancierd door Brussel Mobiliteit. Dit is een leertraject voor kinderen van het eerste leerjaar om de basisregels van de goede voetganger onder de knie te krijgen. Eerst legt de leerkracht de theorie uit en daarna kunnen de kinderen oefenen; eerst in de school zelf, nadien op een deel van stoep en uiteindelijk op een echt zebrapad.

Informatie en inschrijvingen

3. Het Grote Voetgangersexamen (4de leerjaar)
Onze collega’s van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) organiseren “Het Grote Voetgangersexamen” voor kinderen van het vierde leerjaar. Hiermee kunt u testen of uw leerlingen klaar zijn om veilig en zelfstandig te stappen in het verkeer. Als ze slagen voor vijf vaardigheden behalen ze het Gouden Voetgangersbrevet. Ontdek de 5 vaardigheden in deze video (1min45).

Schrijf uw vierde leerjaar hier in voor het Grote Voetgangersexamen!

4. Drie oefeningen van de Actie Boekentas (6-7 jaar)

Een oefening die de goede en verkeerde houdingen in het verkeer toont (6-7 jaar).

Vraag en antwoord om de kennis van de leerlingen over de houding van voetgangers bij te spijkeren (10-11 jaar).

6 situaties om risicogedrag op de weg te herkennen (8-9 jaar).

5. Een uitstapje te voet met uw leerlingen

Dit filmpje (3 min.) is bestemd voor leerkrachten en bevat alle info voor een uitstapje met de leerlingen op straat.

Activiteiten voor in de klas: risico’s zien en bespreken op de weg naar school

Materiaal: een kaart van de schoolwijk en een krijtje

1 – Studie van de oversteekpunten in de buurt van de school

Toon uw leerlingen op een interactief scherm of op papier een luchtfoto (bijv. Google Maps) van de schoolwijk. Zodra u er zeker van bent dat alle leerlingen zich georiënteerd hebben, vraagt u hen om aan te wijzen waar zij oversteken. Zijn die plaatsen veilig? Of gevaarlijk? En waarom?

2 – Praktische oefening: Simulatie en opfrissing van de richtlijnen (Bron: GoodPlanet Belgium)

Teken op de speelplaats met krijt een stoep en een zebrapad op ware grootte. Laat de kinderen in groepjes van drie oversteken en kijk of ze de aanwijzingen goed toepassen:

  • Ik blijf staan vóór de stoeprand.
  • Ik kijk verschillende keren naar links en naar rechts om te zien of er geen voertuigen aankomen.
  • Ik beweeg pas wanneer alle voertuigen stilstaan.
  • Ik steek recht over zonder te lopen.
  • Terwijl ik oversteek blijf ik in beide richtingen kijken of er geen voertuigen aankomen.

De andere kinderen kijken naar de leerlingen die de oefening uitvoeren en beoordelen of ze de verschillende stappen goed toepassen.

Om te eindigen laat u de kinderen één voor één oversteken.

 3 – Gevalstudie

 Organiseer vervolgens een uitstapje met de klas naar de plaatsen die de leerlingen zelf “het minst veilig” vinden. Ga ter plaatse na of ze de risico’s goed begrepen hebben en of ze nu veilig kunnen oversteken in reële verkeersomstandigheden.